Detergenty
Wprowadzanie do obrotu detergentów jest regulowane rozporządzeniem (WE) 648/2004. Ten akt prawny określa miedzy innym warunki, jakie powinny spełniać detergenty wprowadzane do obrotu w Unii Europejskiej w zakresie ich składu, oznakowania i informacji przekazywanej konsumentom.
Na stronie Komisji Europejskiej dostępne są akty prawne, poradniki, FAQ, itp. dotyczące detergentów:
https://ec.europa.eu/growth/sectors/chemicals/chemicals-legislation_en
Strona Biura ds. Substancji Chemicznych poświęcona detergentom:
www.gov.pl/web/chemikalia/detergenty
Seminarium „Co nowego w przepisach chemicznych” – Czwarte spotkanie – 3 luty 2022 roku (10.00-12.00)
Przepisy dotyczące wprowadzania detergentów na rynek
Często zadawane pytania
Kiedy produkt podlega pod rozporządzenie?
Produkt (substancja, preparat/mieszanina) podlega pod rozporządzenie detergentowe, jeżeli spełnia definicję detergentu z art. 2 pkt 1. Funkcją nadrzędną jest funkcja detergentu a więc mycie, pranie czyszczenie (def. art. 2 pkt 2 i 3) a nie jego skład. Detergenty, które służą do czyszczenia, prania i mycia zgodnie z przepisami rozporządzenia, a które nie zawierają w swym składzie środków powierzchniowo czynnych także podlegają pod jego wymagania.
Kto odpowiedzialny jest za zgodność detergentu i/lub środka powierzchniowo czynnego z wymogami rozporządzenia?
Zgodnie z art. 3 ust. 3 rozporządzenia (WE) 648/2004, za zgodność detergentów i/lub środków powierzchniowo czynnych z przepisami ww. rozporządzenia i jego załącznikami odpowiedzialni są ich producenci zgodnie z definicją podaną w artykuł art. 2 ust. 10
Jakie wymagania spoczywają na producencie detergentu?
Zgodnie z rozporządzeniem producent detergentu musi:
właściwie oznakować detergent
przygotować i umieścić na stronie internetowej wykaz składników
udostępnić na żądanie służb arkusz dla personelu medycznego
tam gdzie zastosowano w detergencie środek powierzchniowy czynny musi on spełniać wymagania co do biodegradacji
Jakich wymagań nie musi spełniać producent detergentu przemysłowego i instytucjonalnego?
Producent detergentu przemysłowego i instytucjonalnego nie musi wypełniać wymagań podanych w załączniku VII rozporządzenia (WE) nr 648/2004 części A i D, jeżeli równoważne informacje wymagane przez te części załącznika są dostarczane w formie karty charakterystyki czy też inny właściwy sposób
Czy producent detergentu ma prawo wykorzystać dane o biodegradacji środka powierzchniowo czynnego dostarczane przez dostawcę?
Jeżeli producent środka powierzchniowo czynnego do detergentu przekazuje informacje o jego zgodności z wymogami przedmiotowego rozporządzenia to producent detergentu wykorzystujący ten środek powierzchniowo czynny, ma prawo wykorzystać te informacje i nie ma prawa powtarzać odpowiednich badań.
Jakie wymogi muszą spełniać laboratoria, w których można zrobić badania biodegradacji środków powierzchniowo czynnych?
Laboratoria muszą spełniać wymagania art. 8 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia, a więc spełniają wymagania, zgodne z normą EN ISO/IEC 17025. Wymaganie to uważa się za spełnione, jeśli w tych laboratoriach stosuje się zasady dobrej praktyki laboratoryjnej.
W jaki sposób na oznakowaniu, w arkuszu danych i wykazie składników wymienić kompozycje zapachowe i barwniki?
Na oznakowaniu, w arkuszu danych i wykazie składników substancje zapachowe czy olejki aromatyczne oraz barwniki należy traktować, jako pojedyncze składniki i i umieszcza się je stosując wyrażenia „kompozycja zapachowa”, „barwnik”. Tam gdzie w skład kompozycji zapachowej wchodzą substancje, które mogą powodować alergie (wytyczne załącznika VIIA rozporządzenia (WE) nr 648/2004) należy podąć ich nazwy
Czym różni się arkusz dla personelu medycznego od wykazu składników?
Arkusz danych składników przygotowany zgodnie z załącznikiem VIIC jest wykazem szczegółowym, który wymaga podania wszystkich składników detergentu w określonych zakresach procentowych, w których dany składnik występuje. Dla każdego ze składników podaje się zwyczajową nazwę lub nazwę IUPAC i jeśli są dostępne nazwy INCI, numery CAS oraz nazwy FARMAKOPEI EUROPEJSKIEJ. Tak skonstruowany arkusz jest udostępniany na żądanie zgodnie z art. 9 ust. 3.
Publikowany na stronie internetowej wykaz składników nie zawiera tak wielu informacji, jak arkusz dla personelu medycznego. Nie muszą być wymienione informacje dotyczące zakresów procentowych, nie są wymagane numery CAS dla składników. Podaje się jedną nazwę dla każdego składnika, zgodną z nazewnictwem INCI, jeśli nie jest dostępna to podaje się nazwę z Farmakopei Europejskiej, jeżeli znów nie jest dostępna to stosuje się nazewnictwo zwyczajowe bądź IUPAC.
W obu dokumentach substancje zapachowe jak i barwiki traktowane są, jako pojedyncze substancje i umieszcza się je stosując wyrażenia „kompozycja zapachowa”, „barwnik”. Tam gdzie, składnikami kompozycji zapachowej, są substancje, które mogą powodować alergie należy je wymienić (szczegółowe wymagania, załącznik VIIA).
Czy z rozporządzenia (WE) nr 648/2004 wynika obowiązek wykonania badań podatności na biodegradację wyrobów produkowanych z udziałem gotowych środków powierzchniowo czynnych?
Zgodnie z art. 3 ust. 3 rozporządzenia (WE) 648/2004, za zgodność detergentów i/lub środków powierzchniowo czynnych z przepisami ww. rozporządzenia i jego załącznikami odpowiedzialni są ich producenci.
Producent detergentów, wykorzystujący gotowe środki powierzchniowo czynne, w celu wykazania zgodności produkowanego detergentu z rozporządzeniem 648/2004, powinien uzyskać od swoich dostawców środków powierzchniowo czynnych, zarówno z obszaru UE, jak i z poza obszaru UE, pisemne potwierdzenie (w karcie charakterystyki substancji/preparatu lub w postaci osobnego dokumentu), że użyte środki powierzchniowo czynne mogą być wprowadzone do obrotu bez dalszych ograniczeń wynikających z podatności na całkowitą biodegradację, zgodnie z art. 4 ust. 1. Nie ma żadnej potrzeby ani możliwości merytorycznych do badania wyrobów produkowanych z udziałem gotowych środków powierzchniowo czynnych.
Jakie informacje należy umieścić w arkuszu danych składników (arkusz dla personelu medycznego)?
Zgodnie z art. 9 ust. 3 rozporządzenia (WE) 648/2004 wymagane jest, aby producenci wprowadzający do obrotu produkt detergentowy na żądanie udostępnili, bez zwłoki i bezpłatnie, personelowi medycznemu, arkusz danych składników, jak określono w załączniku VIIC, tylko do użycia w celach medycznych. Arkusz danych składników powinien zawierać listę wszystkich składników, z wyjątkiem zanieczyszczeń, obecnych w produkcie wprowadzanym do obrotu. Wchodzące w skład produktu kompozycje zapachowe i barwniki powinny być wymienione w arkuszu danych składników, jako takie, tj. ich obecność należy oznaczyć terminem „kompozycja zapachowa” i/lub „barwnik(i)”. Wszelkie substancje zapachowe, mogące spowodować alergie, podlegające wymogom oznakowania wynikającym z załącznika VIIA, powinny być również wymienione w arkuszu danych składników, o ile dany produkt je zawiera.